Helaas worden veel kinderen mishandeld door hun ouders of verzorgers. Zij worden soms lichamelijk-, seksueel-, emotioneel- en/of ritueel mishandelt, verwaarloosd en/of in de steek gelaten. Kinderen begrijpen niet wat er aan de hand is en kunnen niet terugvechten omdat ze te klein zijn. Ze proberen op diverse manieren om het mishandelen te stoppen of te ontvluchten. Kinderen vragen zich vaak af wat ze verkeerd doen om zo’n pijn gedaan te worden, maar de waarheid is dat niets wat een kind doet het verdient om zo behandelt te worden. De mensen die hen zo behandelen zijn fout. Wanneer kinderen alleen zijn met hun gedachten en gevoelens kunnen ze verward raken door de mishandelingen en gaan denken dat zij slecht, dom, lelijk en vies zijn. Dit is niet waar maar het kind denkt dat het zo is en groeit op met het idee afschuwelijk te zijn en er niet te mogen zijn. Het doet pijn om zulke gedachten te hebben en gevoelens van verdriet, angst en boosheid. Veel kinderen hebben zelfs liever lichamelijke pijn dan de pijn gevoelens in hun hoofd. Sommige kinderen vinden een manier om aan al deze pijn te ontsnappen. Ze voelen niet meer, ook niet als iets leuk is. Ze worden hard en bouwen een soort van muur om zich heen ter bescherming.

De mogelijkheid tot dissociëren.

Alle vormen van misbruik zijn slecht en pijnlijk en sommige vormen zijn erger. Wanneer de mishandelingen voor langere tijd duren vinden sommige kinderen een speciale manier van overleven welke dissociatie wordt genoemd.

Dissociatie kan heel bruikbaar zijn omdat het een kind de mogelijkheid geeft om de pijn geestelijk te ontsnappen. Het lichaam en het hoofd worden als het ware van elkaar gescheiden. Als het lichaam pijn wordt gedaan, wordt dit door de persoon niet meer gevoeld, omdat men in gedachten naar een veilige plaats gaat. Kinderen kunnen op diverse wijze een veilige plek creëren. Sommigen doen alsof ze een muur zijn welke hard en koud is en die niets voelt, sommigen zien hun lichaam misbruikt worden terwijl ze zelf vanaf een veilig plekje, bijvoorbeeld het plafond, toekijken. Anderen laten een ander sterker kind hun plaats vervangen die het bange kind beschermen kan. In al deze gevallen hebben de kinderen het idee dat het niet hen overkomt maar een ander. En wanneer dit lang gebeurd wordt het een reflex en ontstaat er een afgescheiden deel van het kind welke geen bewust deel meer uitmaakt van het kind zodat de pijn ergens anders blijft. Veel kinderen en latere volwassenen hebben zo afgescheiden delen van zichzelf die functies overnemen: de één is sterk en kan hard rennen, de ander is gevoelig etcetera. Al deze delen vormen samen de persoon met de dissociatieve- identiteitsstoornis, voorheen meervoudige persoonlijkheidsstoornis. Delen kunnen een eigen naam hebben of genoemd worden naar de functie die een deel heeft zoals “beschermer”.

Kinderen en de latere volwassenen hebben verschillende namen voor disociatie: “naar binnen keren”, “leeggezogen worden (iets niet meer weten of kunnen of juist wel weten of kunnen)”, “verstoppen”, “je klein maken”.

Dissocieren werkt. Het is een manier om de pijn te controleren en heeft als functie dat het kind overleeft. Het verzacht de pijn, maar helaas verdwijnt de pijn niet. Pijn vindt een manier om uiteindelijk toch naar buiten te komen, vaak jaren later.